Artikeloverzicht

Genezen van gedeeltelijke dwarslaesie

De Sint Maartenskliniek heeft afgelopen najaar (2018) een bijzonder revalidatietraject afgerond. Gert-Jan (35 jaar) heeft een gedeeltelijke dwarslaesie en kan inmiddels weer lopen met behulp van elleboogkrukken en een implantaat in zijn rug. 

Dit traject was onderdeel van een studie van de Zwitserse neurowetenschapper professor Grégoire Courtine, die de revolutionaire nieuwe techniek ontwikkelde. Gert-Jan nam als eerste in Nederland deel aan deze studie. De doorontwikkeling van de technologie en behandeling vindt plaats in samenwerking met het Nederlandse bedrijf GTX medical. De Sint Maartenskliniek hielp Gert-Jan verder met zijn revalidatie, en het leren lopen, nadat het eerste behandeltraject in Zwitserland was afgerond. Gisteren publiceerde het gezaghebbende onderzoeksblad Nature het onderzoek van Courtine.

Gert-Jan kreeg bijna 7 jaar geleden een dwarslaesie. Zijn behandelaar vertelde hem destijds: “Je zult straks alleen je arm kunnen bewegen, dan kun je tenminste nog je neus krabben als je jeuk hebt.” Later kwam hij bij de Sint Maartenskliniek voor een revalidatietraject. Ilse van Nes, revalidatiearts: "Gert-Jan was zeer gemotiveerd en trouw om zijn therapie te volgen en hij ging zeker vooruit. Toch liepen we tegen de grens aan van wat we samen konden bereiken.”

De Zwitserse onderzoeker Grégoire Courtine, verbonden aan het Swiss Federal Institute of Technology (EPFL)van Lausanne, doet al ruim tien jaar onderzoek naar zenuwbeschadigingen en dwarslaesie. Zijn onderzoek draait om het vinden van een nieuwe manier om beschadigde zenuwen weer te kunnen aansturen. Hij slaagde erin om met een implantaat (sonde) de hersenprikkels voor bewegen door te zenden naar gedeeltelijk verlamde benen. In 2016 zocht hij samen met het Nederlandse bedrijf GTX medical naar patiënten, om te kijken of de technologie ook kon worden toegepast op mensen. Daarbij kwam direct de Sint Maartenskliniek in beeld, die Gert-Jan benaderde voor deelname aan dit unieke onderzoek. Gert-Jan verbleef een half jaar in Zwitserland. Daar werd hij geopereerd en kreeg hij een sonde in zijn ruggenmerg en een soort pacemaker in zijn buikholte. Daarmee kan het ruggenmerg elektrisch worden gestimuleerd. In combinatie met intensieve fysiotherapie bleek dat Gert-Jan in staat was om weer te lopen.

Het afstemmen van mens en techniek is een belangrijk aspect van dit onderzoek volgens Noël Keijsers, onderzoeker van de Sint Maartenskliniek: “Het activatiepatroon van de sonde is nog moeilijk in te stellen. Maar het gaat niet alleen om het instellen van de techniek, maar ook hoe Gert-Jan er mee om gaat. Het succes is de optelsom van een goed ingestelde sonde en de individuele training van Gert-Jan. Die twee aspecten moeten goed op elkaar zijn ingespeeld.” Fysiotherapeut Hennie Rijken heeft Gert-Jan tijdens het traject in de Sint Maartenskliniek begeleid en voegt toe: “De resultaten zijn nu al indrukwekkend. Om een concreet voorbeeld te geven, Gert-Jan kan in 6 minuten 80 meter lopen met de sonde. Het grootste winstpunt is dat hij nu met elleboogkrukken en een begeleider -die verder niets hoeft te doen- buiten zo’n 30 meter kan lopen. En ook zonder de stimulatie van de sonde is zijn loopfunctie duidelijk verbeterd. Het stimuleren van ruggenmerg biedt bijzondere mogelijkheden. Het zal in de toekomst toegankelijk kunnen worden voor veel meer patiënten. We willen graag een goed behandelprotocol ontwikkelen voor de revalidatie van deze patiënten.”

Met de publicatie van het onderzoek van professor Courtine in Nature, is de proef met Gert-Jan succesvol afgesloten. Hij heeft dankzij het onderzoekstraject aanzienlijke vooruitgang geboekt en kan momenteel met krukken lopen: “Ik ben door alle inzet van de afgelopen jaren veel zelfstandiger geworden, maar het kost ook nog steeds erg veel inspanning om stappen te zetten. Met de doorontwikkeling van deze technologie zal dat in de toekomst vast vlotter gaan.” De behandelaren en onderzoekers van de Sint Maartenskliniek zijn trots op Gert-Jan en dankbaar dat ze konden meewerken aan het bijzondere onderzoek van professor Grégoire Courtine en GTX medical.

Het revalidatietraject van Gert-Jan in de Sint Maartenskliniek is gevolgd door een cameraploeg. In de mini-documentaire ‘stap voor stap’ is zijn vooruitgang terug te kijken.

De Sint Maartenskliniek is al ruim 80 jaar gespecialiseerd in houding en beweging en de zorg voor dwarslaesie is één van onze specialisaties. Een team van ervaren behandelaars begeleid en behandelt mensen die net een dwarslaesie hebben. Maar ook mensen die al langer een hoge of een lage dwarslaesie hebben kunnen bij ons terecht. We passen de nieuwste inzichten en technologieën toe en het is onze passie om mensen met een dwarslaesie de allerbeste zorg te leveren. Wilt u weten hoe we dat doen? Lees meer over revalideren na een dwarslaesie in de Sint Maartenskliniek.