Artikeloverzicht

Mijn verhaal - Samrawit

Samrawit (7) uit Eritrea verloor haar onderbenen op driejarige leeftijd. In haar geboorteland moest ze het doen met een oude rolstoel. In Nederland kreeg ze binnen vier maanden protheses. Daarmee leerde ze, voor het eerst in jaren, op eigen benen te staan.

Ze zijn niet te missen: de vrolijke gympen met lampjes in de zool, die oplichten als Samrawit loopt. En dat doet ze. Van de bank naar de eettafel, de keuken en weer terug. Ze straalt als ze over haar schoenen vertelt. “Een cadeautje van mijn broer. Hij gaf ze aan me toen ik mijn prothesen kreeg.” Ze lacht. “Er zaten alleen geen sokken bij – die was mijn broer vergeten. Hij heeft ze daarna nog gekocht."

Beweeglijke peuter

Samrawit komt uit Eritrea en kwam een klein jaar geleden naar Nederland. Ze was pas drie toen ze bij een ongeluk haar onderbenen verloor, vertelt haar moeder. “Samrawit was een beweeglijke peuter, rende altijd rond. Tijdens het oversteken werd ze aangereden door een bus. In het ziekenhuis moest haar ene been meteen worden geamputeerd. Twee dagen later bleek ook haar andere been niet meer te redden.”

Geen rolstoel

Samrawit lag zeven maanden in het ziekenhuis. Zelf heeft ze er geen herinneringen aan. Maar moeilijk was de tijd erna wel, weet ze nog. “Ik vond het lastig dat ik geen voeten had. Als mijn vriendinnen tikkertje speelden, kon ik niet meedoen. Ik had in het begin ook geen rolstoel en kon alleen maar kruipen – ik gebruikte mijn armen en sleepte mezelf vooruit.” Haar broer droeg haar dagelijks naar school. “Soms kon hij me niet meer houden en vielen we op de grond. Dan hielden we even pauze.” Toen Samrawit een rolstoel kreeg, ging het beter. “Maar het was geen elektrische, en de wegen in Eritrea zijn van zand. Het duwen was dus niet makkelijk voor mijn broer.”

Op eigen benen staan

Een betere toekomst voor hun kinderen. Dat was de belangrijkste reden om naar Nederland te verhuizen, vertelt de vader van Samrawit. “De omstandigheden zijn in Eritrea niet goed. Ook is de zorg niet goed geregeld. Er is bijvoorbeeld geen revalidatiecentrum, zoals hier. Wij moesten Samrawit zelf verzorgen. Dat was best zwaar.” In Nederland woonden Samrawit en haar familie eerst in het AZC in Almere. Twee maanden later verhuisde het gezin naar het AZC in Grave. Toen werd ook geregeld dat Samrawit naar de Sint Maartenskliniek mocht. Daar kreeg ze voor het eerst in haar leven protheses. Het was wennen om ineens op ‘eigen’ benen te staan, vertelt Samrawit. “Maar nu doe ik mijn protheses zelf aan en kan ik er al goed op lopen.”

Klimmen en klauteren

Inmiddels gaat Samrawit naar de St. Maartenschool. Drie keer per week krijgt ze fysiotherapie van kinderfysiotherapeuten Monique Kelleners en Bram Roberts. Ook Gijs van Gent, instrumentmaker van OIM orthopedie, is er regelmatig bij. Hij zorgt ervoor dat de protheses optimaal worden afgesteld. Tijdens de fysiotherapie leert Samrawit om veilig te lopen en haar balans te houden. “Monique en Bram doen ook altijd leuke spelletjes. Dan gooien ze een bal en moet ik die vangen. En ik heb geleerd hoe ik moet vallen als ik mijn evenwicht verlies.”

Speciale protheses voor de gymles

Samrawit heeft meerdere protheses. Haar normale protheses, zonder kniefunctie, gebruikt ze in het dagelijkse leven. Voor gymles heeft ze speciale kokertjes, zodat ze mobieler is. Ze laat een filmpje zien van afgelopen december. “Dit was tijdens pietengym. Door mijn kokertjes kon ik goed klimmen. Na de les kreeg ik zelfs een pietendiploma!”

Grenzeloos veel mogelijkheden

Het revalidatieproces gaat snel, want sinds kort oefent Samrawit in de Sint Maartenskliniek met nieuwe protheses. Monique: “Dat zijn protheses met vrij bewegende knieën, waardoor Samrawit haar benen kan buigen. Als het goed gaat, kan ze die straks thuis gebruiken.” Hoe eerder hoe beter, als het aan Samrawit ligt. Dan kan ze misschien zelf traplopen of naar de wc – daarbij heeft ze nu nog hulp nodig. Volgens haar moeder wil Samrawit alles zelf doen. “Ons keukenaanrecht is bijvoorbeeld te hoog, dus vaak klimt Samrawit uit zichzelf op een krukje. Dat vind ik spannend: wat als ze eraf valt? Ze verlegt continu haar grenzen. Met die knieprotheses worden haar mogelijkheden gelukkig grenzeloos.”

Weer tikkertje spelen

Over grenzeloosheid gesproken: Samrawit weet al wat ze later wil worden. “Kinderfysiotherapeut, net als Monique”, glimlacht ze. “Dan kan ik andere kinderen helpen om weer te leren lopen.” Dat Samrawit positief in het leven staat, is duidelijk. Boos om wat er is gebeurd, is ze niet. “Helemaal niet nu ik deze benen heb. Daardoor kan ik later misschien weer tikkertje spelen met mijn vriendinnen.” Ze wijst omlaag: “Op deze schoenen, natuurlijk.”

Dit interview kwam tot stand met dank aan een tolk van vertaalcentrum TVcN.

"Ik vond het lastig dat ik geen voeten had"