Promotie: therapietrouw bij RA-patiënten

Gepubliceerd op: 02-12-2020

De Sint Maartenskliniek doet continu onderzoek naar nieuwe en bestaande behandelingen. Alleen op deze manier kunnen we patiënten onze unieke, gespecialiseerde en effectieve behandelingen bieden. Een mooi voorbeeld van onze onderzoekstraditie is het promotieonderzoek van collega Milou van Heuckelum. Zij deed onderzoek naar het verbeteren van therapietrouw bij patiënten met reumatoïde artritis.

Ongeveer de helft van de patiënten met reumatoïde artritis (RA) gebruikt de reumamedicatie niet volgens afspraak met de reumatoloog. Dit kan leiden tot een hogere ziekteactiviteit, gewrichtsschade en hogere kosten voor de gezondheidszorg. Echter zijn tot op heden therapietrouw-bevorderende interventies slechts deels effectief gebleken.

Daarom is in dit proefschrift het effect van feedback op geneesmiddelengebruik van patiënten met recent gediagnosticeerde RA bestudeerd. Het geneesmiddelengebruik van deze patiënten werd in kaart gebracht met slimme geneesmiddelverpakkingen. In deze slimme geneesmiddelverpakking zit een chip die registreert wanneer de verpakking wordt geopend. Dit biedt de mogelijkheid om gericht feedback te geven (ook wel ‘’electronic monitoring feedback’’ genoemd). Ook richtte dit proefschrift zich op het verkrijgen van nieuwe inzichten om therapieontrouw te kunnen verklaren.

Een waardevolle stap voor vervolgonderzoek

Milou kan op basis van haar onderzoek (nog) niet adviseren om deze interventie te implementeren in de klinische praktijk. Er zijn wel waardevolle inzichten verkregen die kunnen dienen als input om toekomstige studies naar therapietrouw in deze populatie op te zetten en barrières voor toekomstige implementatie weg te nemen. Daarnaast is een eerste stap gezet naar het bestuderen van onbewuste opvattingen en associaties met reumaremmers van zowel patiënten als zorgverleners in de klinische praktijk. Uit het onderzoek blijkt onder andere dat bewuste en onbewuste opvattingen van reumatologen over reumaremmers niet samenhangen met die van hun patiënten. Ook kan op basis van dit proefschrift gesteld worden dat patiënten met RA verschillende voorkeuren hebben voor eigenschappen van verschillende reumaremmers (bijvoorbeeld: tabletten, injecties, infuus). Er werden op basis van gedeelde patiëntvoorkeuren drie subgroepen geïdentificeerd: toedieningsgericht, effectgericht en gebalanceerd. De eigenschap toedieningsroute was de meest belangrijke eigenschap van een reumaremmer voor bijna de helft van alle patiënten. Door deze voorkeuren bespreekbaar te maken, kan waar mogelijk gekozen worden voor een behandeling die beter aansluit op de voorkeuren van de patiënt. Dit kan de kwaliteit van behandelkeuzes, de tevredenheid over de therapie en de therapietrouw bevorderen.

Datum: 2 december 2020
Locatie: Radboud Universiteit Nijmegen
Promovendus: Milou van Heuckelum
Proefschrift: Novel approaches to improve medication adherence in rheumatoid arthritis
Promotor(es): Prof. dr. A.M. van Dulmen & Prof. dr. B.J.F. van den Bemt
Co-promotor: Dr. C.H.M. van den Ende