Promotie: gebruik van biologicals
De Sint Maartenskliniek doet continu onderzoek naar nieuwe en bestaande behandelingen. Alleen op deze manier kunnen we patiënten onze unieke, gespecialiseerde en effectieve behandelingen bieden. Een mooi voorbeeld van onze onderzoekstraditie is het promotieonderzoek van collega Lise Verhoef. Zij deed onderzoek naar het afbouwen van biologicals bij patiënten met reumatoïde artritis.
Reumatoïde artritis (RA) is een chronische ontsteking van de gewrichten die voorkomt bij ongeveer 0.5% tot 1% van de mensen in Nederland. Voor de meeste patiënten met RA is het mogelijk om de ziekteactiviteit te verminderen of zelfs (tijdelijk) te laten verdwijnen wanneer ze behandeld worden met reumaremmers. Biologicals zijn een relatief nieuwe soort reumaremmers die de ziekteactiviteit verminderen en schade aan de gewichten op langere termijn voorkomen. Het gebruik van biologicals heeft echter ook nadelen. De medicijnen kunnen bijwerkingen (vooral infecties) geven en het gebruik kan soms praktisch lastig zijn. Injectiespuiten moeten bijvoorbeeld koel bewaard worden en voor sommige reumaremmers moeten patiënten naar het ziekenhuis voor een infuus. Bovendien zijn biologicals duur; ze kunnen tot wel €14.000 per patiënt per jaar kosten.
Biologicals afbouwen
Vanwege de nadelen hebben verschillende studies al gekeken naar de mogelijkheid om de dosering van een biological te verlagen, wanneer patiënten weinig of geen ziekteactiviteit hebben. Uit deze studies blijkt dat afbouwen voor de meeste RA-patiënten mogelijk is. Dit proefschrift laat zien dat het eenmalig verlagen van de biological dosering of het stapsgewijs afbouwen van een biological werkzaam en veilig is. Het direct stoppen van de biological geeft slechtere uitkomsten dan het doorgaan met de medicatie. Afbouwen in vier of vijf stappen tot stop is de beste methode wanneer gekeken wordt naar de balans tussen kosten en effecten. Een ultra-lage dosering rituximab (1 x 500mg of 1 x 200mg) is effectief voor de meerderheid van de patiënten, al kan niet worden aangetoond dat deze ultra-lage doseringen niet slechter zijn dan de standaard dosering op groepsniveau. De belangrijkste onderwerpen voor RA-patiënten wanneer zij overwegen de dosering van hun biological te verlagen zijn 1) de mogelijkheid om de dosering weer te verhogen in het geval van een opvlamming, 2) het risico op meer pijn en slechter functioneren en 3) de mate waarin zij betrokken worden bij de beslissing om wel of niet af te bouwen. Tot slot kan een interventie-programma ervoor zorgen dat zorgverleners beter de aanbevelingen uit richtlijnen volgen en vaker biologicals afbouwen bij patiënten met een reumatische aandoening.
