Een beschadiging van het ruggenmerg. Hierdoor worden signalen tussen de hersenen en de rest van het lichaam niet meer goed doorgegeven. Er kunnen problemen optreden met het aanspannen van spieren, het gevoel en met de functies van blaas en darmen. Welke functies uitvallen, hangt af van welk deel van het ruggenmerg is beschadigd. Alles beneden deze beschadiging krijgt te maken met die uitval. Dat kan dus vanaf de navel zijn, maar ook vanaf de nek.

Slechts een minderheid van de dwarslaesies ontstaat door ongevallen. We zien hierbinnen een verschuiving: van veelal jonge mensen met duik-, motor- en auto-ongevallen naar ouderen met huis-tuin-en-keuken-ongelukken. Daarnaast ontstaat een dwarslaesie door een tumor in het ruggenmerg, een bloeding/infarct in het ruggenmerg, een ontsteking van het ruggenmerg door een virus of bacterie, slijtage of een neurologische aandoening.

Niet als de zenuwbundels definitief kapot zijn. Maar hebben ze onder druk gestaan, bijvoorbeeld door een zwelling, dan is herstel wel mogelijk. Ruim vijftig procent van onze dwarslaesiepatiënten kan weer lopen na de behandeling. Echter bijna nooit meer zoals vroeger. Bovendien zegt lopen niet alles. Iemand die een beetje loopt en incontinent is, kan slechter af zijn dan iemand die niet meer kan lopen, maar die wel zijn blaas en darmen beheerst.

Uiteraard het niet meer kunnen bewegen en voelen en geen controle meer hebben over je blaas en darmen. Daar komen ook andere klachten uit voort, zoals doorligplekken, depressieve gevoelens en urineweginfecties en blaasstenen. Ook kunnen dwarslaesiepatiënten last hebben van spasmen, onwillekeurige bewegingen. En veel patiënten ervaren pijn op plekken waar ze geen gevoel hebben.

De gevolgen zijn immens, ook voor bijvoorbeeld je relatie en je sociale contacten. Je moet je lichaam opnieuw leren kennen en weer leren functioneren. Misschien heb je hulpmiddelen nodig en huisaanpassingen. En het is geen zekerheid dat je terug kunt naar je werk. Je moet bij veel dingen geholpen worden en je kunt niet meer alles doen wat vroeger vanzelfsprekend was. De psychische gevolgen zijn dan ook minstens zo groot als de lichamelijke.

Of je kunt lopen na een dwarslaesie is afhankelijk van de hoogte van de laesie. Bovendien zit er een verschil tussen een incomplete en complete dwarslaesie. Binnen de Sint Maartenskliniek kunnen we alle patiënten met een dwarslaesie een bepaalde mate van loopvaardigheid laten ervaren.

Patiënten kunnen bij ons snel terecht, en krijgen een individueel programma aangeboden, aangepast op hun wensen en behoeften. Misschien wil hij/zij zichzelf leren aankleden, of juist leren omgaan met angst en negatieve stemming. Of allebei. De opbouw is: vanuit het bed in de rolstoel en mogelijk nog staan en lopen. Er zijn veel disciplines bij de behandeling betrokken, zoals verpleging, ergo- en fysiotherapeuten, revalidatiearts, psycholoog en de activiteitentherapeut. De revalidatie duurt gemiddeld drie tot vier maanden op de afdeling, met daarna vaak nog een poliklinische periode. Lees meer over onze behandeling.

Meer dan de helft van de mensen met een dwarslaesie ervaart weleens pijn. Om dit te verhelpen, kijken we altijd eerst naar de oorzaak van de pijn.

Seksualiteit is een belangrijk onderdeel van het leven, dus ook van mensen met een dwarslaesie. Binnen het revalidatieproces schenken we aandacht aan de verschillende domeinen die aan bod komen bij seksualiteit bij een dwarslaesie.

Van thuis blijven word je niet gelukkiger en fitter. Daarom is het goed om bezig te blijven en dingen te ondernemen. Ga bijvoorbeeld weer werken. Of sporten. De Sint Maartenskliniek laat patiënten – ook na hun revalidatie - kennismaken met nieuwe mogelijkheden, zoals skiën met een dwarslaesie, quadrugby en een zeilweekend. Vaak weten patiënten niet dat ze dit nog kunnen, dat geeft een enorme oppepper.